In deze tweede editie is de titel aangepast en zijn toegepaste termen als 'deductie' en 'inductie' toegevoegd om eerdere minder geschikte termen te vervanagen.
In vele van de contemplaties worden de woorden 'etymologie' en 'etymosofie' gebruikt. In sommige wordt alleen het eerste gebruikt, in andere alleen het laatste, en soms komen beide woorden voor in dezelfde contemplatie. Dit gemengde gebruik kan wat verwarring doen oprijzen. Aldus zal in deze contemplatie het verschil tussen de twee concepten van etymologie en etymosofie geëxpliceerd worden.
In het Engelse woordenboek worden diverse betekenissen van 'etymologie' (in het Engels 'etymology') gegeven. Het wordt beschouwd als "het proces van naspeuren en beschrijven van de elementen van een woord met hun modificaties van vorm en betekenis", "een voorbeeld van dit proces; een verslag van de formatie en radicale betekenis van een woord", "de feiten gerelateerd aan de formatie of afleiding (van een woord)", "die tak van linguïstische wetenschap die betrekking heeft op het bepalen van de oorsprong van woorden" en "dat deel van grammatica dat individuele woorden, delen van spraak afzonderlijk, hun formatie en vervoegingen behandelt".1 In een synthese van deze betekenissen kan etymologie dan begrepen worden als de linguïstische en grammaticale wetenschap of het zodanige proces van het bepalen, naspeuren en beschrijven van de oorsprong, modificaties van de vorm, afleidingen, radicale betekenis en vervoegingen van individuele woorden en hun elementen als delen van spraak. In principe kan het gezegd worden dat in een etymologie woorden middels overeenkomsten van fonetiek en semantiek herleid worden tot woorden waaraan ze ontsprongen.
Het woord 'etymologie' heeft op zichzelf een heel interessante etymologie. Via het Latijnse 'etymologia' kan het herleid worden tot het Griekse 'ẻtumología', waarbij beide woorden vergelijkbare betekenissen dragen.2, 3, 4 Dit laatste Griekse woord bestaat uit de woorden 'ếtumon' en 'lógos'.5 'Ếtumon' nu betreft aan de ene kant het ene bouwelement waarmee andere woorden worden opgebouwd (ook te begrijpen als een wortelwoord) maar aan de andere kant is 'ếtumon' ook het naamwoord dat is afgeleid van 'ếtumos', 'waar' betekenend.7 Het kan dus gezegd worden dat in het aloude Griekenland men dacht dat in de wortelelementen van woorden de waarheid over woorden gevonden kon worden.
Het andere woord nu waaruit 'ẻtumología' bestaat betreft 'lógos'. Dit woord refereert in principe aan een expressie of explicatie zoals een woord.8 Aldus geven gevestigde etymologen 'ẻtumología' de betekenis van 'de waarheid over woorden' of 'de ware betekenis van woorden'.9
Boven werd het Griekse 'lógos' geïndiceerd als de wortel van het Nederlandse wortelwoord (of etymon) 'logie' in 'etymologie'. 'Lógos' is echter niet alleen de etymologische wortel van 'logie' als een etymon maar ook van 'logie' als een achtervoegsel. Want dit achtervoegsel wordt gebruikt in veel woorden die refereren aan een specifiek veld van de wetenschap.10 'Antropologie' en 'theologie' zijn twee van zulke woorden. Een woord zoals 'theologie' echter moet dan niet begrepen worden in lijn met de gevestigde conceptie van 'etymologie' als 'de goddelijkheid van woorden' maar veeleer als 'de explicatie over God'. In feite heeft dit Nederlandse gebruik van 'logie' de originele Griekse betekenis van 'de waarheid over woorden' (waarbij waarheid de referent is van 'etymo' en woorden de referenten zijn van 'logie') verdreven om plaats te maken voor de betekenis van 'de explicatie van woorden' (waarbij woorden de referenten zijn van 'etymo' en de explicaties de referenten van 'logie').
Laten we bovenstaande voor de helderheid tabuleren in figuur 1.
| Gevestigde etymologie | ||||
| Grieks | Fonetiek | Ếtumon | Lógos | Ẻtumología |
| Semantiek | Waarheid / wortelwoord | Explicatie / woord | De waarheid over woorden | |
| Nederlands | Fonetiek | Etymo(n) | Logie (als achtervoegsel) | Etymologie |
| Semantiek | Wortelwoord | Explicatie | De explicatie van (wortel)woorden | |
Figuur 1.
Bovenstaande figuur maakt duidelijk hoe in Grieks 'ếtumon' met zijn semantiek van 'waarheid' en 'lógos' met zijn semantiek van 'woord' 'ẻtumología' constitueren met zijn semantiek van 'de waarheid over woorden'. En we zien ook hoe in het Nederlands 'etymo(n)' met zijn semantiek van 'wortelwoorden' en 'logie' met zijn semantiek van 'explicatie' 'etymologie' constitueren met zijn semantiek van 'de explicatie van woorden'. Dit is in lijn met andere wetenschappen zoals theologie. Deze laatste wetenschap echter werd alreeds genoemd in aloud Grieks als 'theología'.11 En ook kenden de aloude Grieken andere wetenschappen die genaamd worden met het achtervoegsel 'logía'. Dus hoewel de semantiek van 'ẻtumología' is gevestigd als 'de waarheid over woorden' is het zeer te overwegen dat in plaats daarvan de betekenis van 'de explicatie van woorden' gehecht moet worden aan dit woord. Of misschien kan het woord begrepen worden in een ambigue manier. In dat geval moet de bovenstaande tabel gecompleteerd worden zoals hieronder (op de Griekse semantiek van 'ẻtumología').
| Voorgestelde etymologie | ||||
| Grieks | Fonetiek | Ếtumon | Lógos | Ẻtumología |
| Semantiek | Waarheid / wortelwoord | Explicatie / woord | De waarheid over woorden / De explicatie van (wortel)woorden | |
| Nederlands | Fonetiek | Etymo(n) | Logie (als achtervoegsel) | Etymologie |
| Semantiek | Wortelwoord | Explicatie | De explicatie van (wortel)woorden | |
Figuur 2.
Boven werd het Griekse woord 'logos' genoemd de betekenissen van 'explicatie' en 'woord' te dragen. Dit is correct maar de betekenissen van 'lógos' gaan veel verder en dieper. Het kan gezegd worden dat 'lógos' er toe kwam 'woord' genoemd te worden omdat het meer primair beschouwd werd als de structuur onderliggend aan woorden, zinnen en spraak. Veel meer dan woorden is lógos de logische structuur waarlangs expressies worden gebouwd. Lógos als zodanig is logica. Het is daarom dat 'lógos' ook de wortel is van het Nederlandse woord 'logica' (in lijn met het Engelse 'logic').12 In het Latijn werd 'logos' ook vertaald met 'ratiō',13 (zijnde de wortel van het Nederlandse 'rationaliteit' (in lijn met het Engelse 'rationality')).14 Dus de relatie tussen ratio en logica is gegrond in het Griekse woord 'lógos' als liggend aan de basis van zowel 'ratio' als 'logica'.
Nu was het een aloude Griekse gedachte dat deze lógos niet alleen de onderliggende structuur van menselijke expressies was maar ook van de zichtbare wereld. De essentie van dingen werd door lógos in manifestatie gebracht.15 Aan essentie wordt in het aloude Griekenland gerefereerd met termen zoals 'eĩdos,16 'idéas'17 en 'noús',18 waarbij de laatste ook gebruikt wordt om te refereren aan het universele en menselijke intellect.19, 20 Voor manifestatie werd het woord 'phúsis' vaak gebruikt.21 Dus volgens de aloude Griekse gedachte brengt logica als lógos het intellect of de essentie als noús of idéa in manifestatie als phúsis. In de microkosmos nu van de tijdloze wijsheid correspondeert de noús met het zielenprincipe.22 Om meer precies te zijn; de ziel bestaat uit drie principes (spirituele wil, intuïtie en hoger of abstract denken)23 en van deze correspondeert noús met de laagste, zijnde het hogere denken.24 Lógos is in de tijdloze wijsheid dan een aspect van de drievoudige persoonlijkheid25 die de ziel in fysieke manifestatie brengt. En dit is in principe wat het lagere of concrete denken doet (of dient te doen). De correspondentie past goed. Het abstracte denken van noús wordt door het concrete denken of de ratio of lógos in de fysieke manifestatie van phúsis gebracht. Het is deze beweging naar expressie die lógos ook de betekenis van 'woord' heeft gegeven, hoewel deze meer primair begrepen moet worden als de beweging naar expressie en niet expressie zelf.26 Lógos, zo zullen we hier benadrukken, is de ratio en de logica die expressies van een verborgen idee onderligt en structureert. En in deze lijn kan etymologie ook begrepen worden als 'de rationaliteit van (wortel)woorden'.
Tot nu toe hebben we etymologie gecontempleerd. En dit langs etymologische lijnen die uitdijde in enkele metafysische overwegingen. In eerdere contemplaties echter werd niet alleen het woord 'etymologie' gebruikt maar ook 'etymosofie'. Waar dan verschilt etymosofie van etymologie? Eerst moet vermeld worden dat 'etymosofie' een neologisme is. Het is een nieuw woord en als zodanig komt het nog niet voor in het Nederlandse woordenboek (zoals 'etymosophy' niet in het Engelse). Het is dus niet mogelijk om te vertrouwen op bestaande definities waar het het woord 'etymosofie' betreft. Het is mogelijk echter om het woord in zijn delen te analyseren.
Nu is het evident dat 'etymosofie' bestaat uit 'etymo' en 'sofie', zoals 'etymologie' bevonden werd te bestaat uit 'etymo' en 'logie'. Dit woord 'etymologie' werd herleid tot zijn Griekse wortel 'ẻtumología', bestaande uit de twee woorden 'ếtumon' en 'lógos'. Dit woord 'ếtumon' nu, waarvan 'etymo(n)' in 'etymologie' en 'etymosofie' zijn Nederlandse spruit is, werd bevonden 'waar' of 'wortelwoord' te betekenen. Wanneer etymologie beschouwd wordt als de waarheid over woorden staat het voor 'waar' en wanneer beschouwd als de explicatie van (wortel)woorden staat het voor 'wortelwoord'. 'Etymosofie' moet dan beschouwd worden als ofwel (of zowel) de waarheid van sofie (of sofieën) of de sofie van (wortel)woorden.
Wat dan betekent het Nederlandse word 'sofie'? Het woord is (of was) in de Engelse taal (als 'sophy') in gebruik in twee betekenissen. Wanneer geschreven met een hoofdletter verwijst 'Sophie' (in het Engels 'Sophy') naar een Perzische heerser of Shah.27 In dit geval is het woord etymologisch geworteld in het Perzische woord 'çafī'. Wanneer geschreven zonder een hoofdletter kan 'sofie' (in het Engels 'sophy') verwijzen naar een geleerde wijze.28 In dit geval is het woord gerelateerd aan de betekenis van 'wijsheid' en 'kennis', en meer hedendaags kan het ook refereren aan een wetenschap of departement van onderzoek.29 In de laatste gevallen worden de etymologische wortels via het Latijnse 'sophia', betekenend 'wijsheid',30 gevonden in het Griekse woord 'sophía'. Dit Griekse woord heeft opnieuw betekenissen betrekking hebbend op wijsheid.31 Het woord 'etymosofie' kan dan in principe begrepen worden als 'de waarheid over wijsheid' of, zoals we in lijn met de eerdere voorgestelde betekenis van 'etymologie' zullen voorstellen, 'de wijsheid van (wortel)woorden'.
In een eerdere paragraaf werd lógos beschouwd in zijn plaats tussen noús en phúsis waarbij noús correspondeert met het hogere of abstracte denken van de tijdloze wijsheid en lógos met het lagere of concrete denken. Waar dan past in dit beeld sophía? Sophía nu betreft wijsheid, zoals we hebben gezien. En wijsheid wordt in de tijdloze wijsheid als deel van het liefde-wijsheid aspect een plaats gegeven op het niveau van de ziel, juist boven het hogere denken. Liefde-wijsheid betreft buddhi of intuïtie.32 Sophía als intuïtie moet dan geplaatst worden juist boven noús als het hogere denken, welk opnieuw geplaatst is juist boven lógos als het lagere denken. Intuïtie wordt overgebracht (of behoort overgebracht te worden) door het abstracte denken aan het concrete denken welk deze in expressie brengt via het fysieke lichaam (als spraak of daden). Etymosofie kan in deze lijn dan ook begrepen worden als 'de intuïtie van (wortel)woorden'.
In de vorige paragrafen werden lógos en sophía beschouwd. Over lógos werd gemeld dat hoewel deze primair beschouwd moet worden als de (lagere mentale) beweging naar expressie er ook vaak over gedacht wordt als een woord of een verbale expressie. Dit is waarschijnlijk zo door de beweging van Platonistisch denken naar Aristotelisch denken. In Plato's filosofie van karakteristieken werd het gedacht dat de karakteristieken van dingen onafhankelijk van die dingen bestaan.33 Een concreet mooi ding bijvoorbeeld is mooi omdat het participeert in het abstracte denken van mooiheid.34 Plato's opvolger Aristoteles echter ontdeed zichzelf en vele anderen van Plato's idee van de onafhankelijke abstracte karakteristieken en beweerde dat deze alleen bestaan bij de gratie van meerdere concrete dingen, hebbend vergelijkbare karakteristieken.35, 36 Zulk een beweging betekent voor het woord 'lógos' dat zijn betekenis van expliceerder van noús beëindigd wordt en zijn betekenis van concreet woord gevestigd wordt.37 Hier beweren we niet dat Plato zelf 'lógos' vestigde in zijn betekenis van 'expliceerder van noús' en Aristoteles deze vestigde in zijn betekenis van 'concreet woord', echter we beschouwen dat Platonistisch en Aristotelisch denken in zijn algemeenheid dit deden.
In de vorige paragraaf werd het naar voren gebracht hoe de betekenis van 'lógos' zich verplaatste van zijn primaire Platonistische betekenis van 'explicatie van noús' naar zijn secundaire Aristotelische betekenis van 'conreet woord'. Christelijk Platonistische Gnostici echter zouden opnieuw zijn betekenis verheffen, zelfs naar een hoger niveau dan deze ooit werd toegeschreven onder Grieks Platonisme. Want in Het Nieuwe Testament, welk origineel geschreven werd in het Grieks,38 wordt het woord 'lógos' (in het Nederlands vertaald met 'woord' (en in het Engels met 'word')) gebruikt om te refereren aan Jezus Christus.39 Het is Sint Johannes die bijvoorbeeld leert dat lógos in het begin was, dat het met God was en dat het God was,40 en ook dat de lógos vlees werd gemaakt en onder ons leefde.41
Interessant nu speelt in Gnosticisme Sophía (vaak gepersonifieerd en aldus geschreven met een hoofdletter) ook een belangrijke rol. Want in één betekenis wordt ze beschouwd als de bruid van Christus.42 Als zodanig correspondeert sophía als Sophía met de Heilige Geest van de Triniteit, precies zoals lógos als de Christus correspondeert met de Zoon van de Triniteit.43 Nu wordt in de tijdloze wijsheid de mannelijke en vrouwelijke dualiteit beschouwd als een reflectie van de grote dualiteit van geest en materie.44 Om meer precies te zijn kan het gezegd worden dat de mannelijke pool tot de vrouwelijke pool staat zoals ieder hoger principe staat tot ieder lager principe. Dus in Gnostisch Christelijk denken staat lógos hoger dan sophía. En met lógos geïdentificeerd met Christus, welk de intuïtie betreft,45 moet Sophía in Gnosticisme geïdentificeerd worden met het onderliggende principe van abstract denken.
Boven werden de concepties van Platonisme, Aristotelianisme en Gnosticisme geplaatst binnen de divisies van de tijdloze wijsheid. De laatste echter heeft zijn eigen gebruik van de voorgenoemde termen. Laten we het gebruik van de term 'Christus' eerst beschouwen. Deze term kan refereren aan zowel een principe als aan een functie binnen de spirituele Hiërarchie.46 Christus als een principe nu refereert aan het drievoudige zielenprincipe in zijn algemeenheid47 en in het bijzonder aan het zielenprincipe van de intuïtie of buddhi.48 Deze intuïtie wordt beschouwd als een tweevoud, namelijk dat van liefde en van wijsheid, samengenomen als liefde-wijsheid.49 En in de spirituele Hiërarchie is het de Boeddha die in Zijn functie de energie van wijsheid belichaamt en de Christus die in Zijn functie de energie van liefde belichaamt.50 Van bovenstaande kan gededuceerd worden dat in de tijdloze wijsheid de Christus in zijn functie de energie van lógos belichaamt en de Boeddha die van sophía. Het wordt niet geheel duidelijk welk van de twee hoger geplaatst moet worden. Het tijdperk van wijsheid van de Boeddha bereidde de komst van het tijdperk van liefde van de Christus voor,51 wat op de boog van evolutie52 betekent dat de Christus hoger geplaatst wordt dan de Boeddha. Tegelijkertijd echter wordt de Boeddha gezegd te functioneren als een bemiddelaar tussen Shamballa (corresponderend met de boven de intuïtie geplaatste spirituele wil)53, 54 en de Hiërarchie,55 waarvan Christus het hoofd is.56 Maar dan worden elders beiden opnieuw geplaatst op hetzelfde niveau als bemiddelend tussen Shamballa en de Hiërarchie.57 En waar op de ene plaats wijsheid genoemd wordt zichzelf uit te drukken door liefde58 daar wordt op een andere plaats liefde genoemd zichzelf uit te drukken door wijsheid.59 Aldus blijft het onduidelijk of in de tijdloze wijsheid wijsheid geplaatst moet worden boven liefde, liefde boven wijsheid, of beide op hetzelfde niveau. We zullen hier de laatste optie verkiezen.
Hier moet het gemeld worden dat lógos als liefde en sophía als wijsheid in de tijdloze wijsheid geïnduceerd worden en niet als zodanig geëxpliceerd in de tijdloze wijsheid zelf. Het woord 'Logos' (met een hoofdletter) wordt daar echter gebruikt om de entiteit die een zonnestelsel (solaire Logos) of planeetselsel (planetaire Logos) inwoont te indiceren, vergelijkbaar met een menselijke entiteit die een menselijk lichaam inwoont.60 Planetaire Logoi nu worden gevonden op het monadisch gebied (zijnde het tweede kosmisch fysieke gebied) en solaire Logoi op het logoïsche gebied (zijnde het eerste kosmisch fysieke gebied).61 En aangezien een solair oorzakelijk lichaam gevonden wordt op het kosmisch mentale gebied en een menselijk oorzakelijk lichaam op het mentale gebied62 kan het geïnduceerd worden volgens de Wet van Analogie63 dat volgens de tijdloze wijsheid een menselijke logos gezocht moet worden op het eerste (of misschien tweede) fysieke gebied64 (zijnde dat van de eerste of tweede ether).65 Omdat deze laatste beschouwing op lógos nu meer expliciet is in de tijdloze wijsheid dan de eerdere beschouwing (waar lógos geïnduceerd werd liefde te betreffen) zullen we lógos nemen als te plaatsen op het gebied van de eerste of tweede ether van het fysieke gebied.
De term 'sophía' (of misschien 'Sophia') wordt niet gevonden in de speciale terminologie van de tijdloze wijsheid. Er worden alleen indicaties gegeven over hoe zijn gebruik bij Gnostici en Grieken begrepen moet worden. Maar bovenop onze eigen uitleg over hoe de termen 'lógos' en 'sophía' gebruikt worden bij de Gnostici en Grieken en bovenop onze induceringen van hoe ze worden gebruikt in de tijdloze wijsheid zullen we niet thematiseren hoe de tijdloze wijsheid het gebruik van deze termen bij de Gnostici en Grieken indiceert. Dat is hier niet nodig.
Laten we onze bevindingen tabuleren in een kort overzicht in figuur 3.
| Platonisme | Aristotelianisme | Gnosticisme | Tijdloze wijsheid | |
| Lógos | Concreet denken | Fysiek lichaam | Intuïtie | 1e of 2e Ether van het fysiek lichaam |
| Sophía | Intuïtie | Abstract denken | Intuïtie |
Figuur 3.
In figuur 3 zien we dat lógos geplaatst is op het gebied van het concreet denken door Platonisme, op het gebied van het fysiek lichaam bij Aristotelianisme en de tijdloze wijsheid en op het gebied van de intuïtie door Gnosticisme. Sophía is geplaatst op het gebied van de intuïtie bij Platonisme en de tijdloze wijsheid en op het niveau van het abstract denken bij Gnosticisme. Met de persoonlijkheid nu bestaande uit concreet denken, emotie en fysicaliteit en de ziel bestaande uit spirituele wil, intuïtie en abstract denken66 kan het gezegd worden dat in de voorgenoemde concepties lógos drie keer voorkomt op het persoonlijkheidsgebied en één keer op het zielengebied, en ook dat sophía drie keer voorkomt op het zielengebied.
Boven werden 'lógos' en 'sophía' gethematiseerd zoals ze gebruikt worden in Platonisme, Aristotelianisme, Gnosticisme en de tijdloze wijsheid. En de vraag kan rijzen wat onze bevindingen daar ons kunnen vertellen over etymologie en etymosofie. Laten we om deze vraag te beantwoorden eerst lógos beschouwen. Het werd bevonden dat in de voorgenoemde concepten lógos één keer geplaatst is op het zielengebied van de intuïtie, één keer op het persoonlijkheidsgebied van het concreet denken, en twee keer op het persoonlijkheidsgebied van één van de fysieke subgebieden. Dit beschouwd is het interessant om te zien dat lógos zichzelf uitstrekt over het domein van taal en dat het correspondeert met drie van de hoofdelementen van taal. Op het zielengebied wordt de wereld van betekenis gevonden67 dus daar zien we lógos corresponderen met de semantiek van taal. Op het gebied van het concreet denken wordt logica gevonden, dus daar correspondeert lógos met de syntaxis van taal. En op het fysieke gebied correspondeert lógos dan met de fonetiek van taal. Lógos aldus begrepen betreft het geheel van talige expressies.
Dit is anders bij sophía. Sophía wordt door voorgenoemde concepten alleen geplaatst op het zielengebied van het abstract denken en het zielengebied van de intuïtie. Deze plaatsingen zijn van belang wanneer we hun relatie beschouwen tot de wereld van symbool, die van betekenis en die van significantie. Uit beweringen gemaakt in de tijdloze wijsheid kan het gededuceerd worden dat de wereld van symbool correspondeert met de wereld van de drievoudige persoonlijkheid, dat de wereld van betekenis correspondeert met het begrijpen van het abstract denken plus de intentie van de intuïtie en dat aldus de wereld van significantie, behorend tot de spirituele triade of ziel,68 correspondeert met de spirituele wil.69 Dus krijgen we een overzicht als in figuur 4.
| Principe | Lógos / sophía | Wereld | ||
| Ziel | Spirituele wil | Wereld van significantie | ||
| Intuïtie | Sophía | Wereld van setekenis | ||
| Abstract denken | Lógos | Sophía | ||
| Persoonlijkheid | Concreet denken | Lógos | Wereld van symbool | |
| Emotie | ||||
| Fysiek lichaam | Lógos | |||
Figuur 4.
Wat kan dan afgelezen worden uit dit figuur 4 betreffende sophía en lógos? We zien dat sophía de hele wereld van betekenis beslaat. De wereld van significantie rakend kan het gededuceerd worden dat sophía significantie tot betekenis brengt. Lógos zien we het laagste en het hoogste gebied van de wereld van symbool beslaan en ook het laagste gebied van de wereld van betekenis, en hieruit kan gededuceerd worden dat lógos betekenis in concrete manifestatie brengt. Dus om kort te herhalen; sophía brengt significantie tot betekenis en lógos brengt betekenis in manifestatie.
Wat betekent bovenstaande dan voor etymologie en etymosofie? Etymologie als een veld van onderzoek, in zijn naam etymologisch het woord 'lógos' bevattend, kan volgens al het bovenstaande begrepen en gedefinieerd worden als 'het onderzoek van de betekenis (semantiek), logica (syntaxis) en expressie (fonetiek) van woorden (etymons)'. En etymosofie kan dan begrepen en gedefinieerd worden als 'het onderzoek van de significantie en betekenis van woorden'.
Hier kan het opgemerkt worden dat etymologie en etymosofie dezelfde en verschillende velden van onderzoek hebben. Beide onderzoeken de betekenis of semantiek van woorden, maar waar etymologie de onderliggende syntaxis en fonetiek onderzoekt daar onderzoekt of contempleert etymosofie de bovenliggende significantie. In de huidige wetenschappelijke tijdsperiode70 nu erkennen de empirisch georiënteerde wetenschappen etymologie met zijn fysisch en logisch gebaseerd onderzoek maar niet etymosofie met zijn metafysisch en wijs gebaseerde contemplatie. In andere woorden erkent of accepteert etymologie (als een lid van de gevestigde empirische wetenschappen) etymosofie niet. De laatste echter accepteert de eerste wel. De fysisch gebaseerde wetenschappen van hedendaagse dagen ontkennen metafysisch gebaseerde wetenschappen, maar de metafysisch gebaseerde wetenschappen van de komende nieuwe tijd sluiten de fysisch gebaseerde wetenschappen in.71 Dit betekent dat etymologie etymosofische conclusies over de betekenis van woorden die gebaseerd zijn op hun significantie niet zal accepteren maar dat etymosofie etymologische conclusies over de betekenis van woorden die gebaseerd zijn op hun logica en expressie wel kan accepteren. En dit is waarom in de contemplaties van de auteur beide woorden 'etymologie' en 'etymosofie' gebruikt worden. Meestal worden de significanties van woorden uitgezocht, echter hierbij wordt vaak etymologie toegepast. Contemplaties (in het Engels) zoals bijvoorbeeld 'An Elucidated Etymology of 'Contemplation''72 en 'An Etymological Anthropology'73 kunnen een (Engelse) vorm van het word 'etymologie' in hun titel dragen maar ze zijn eigenlijk etymosofieën die gebruik maken van etymologie om te komen tot de significanties van het desbetreffende woord of concept onder contemplatie.
In etymosofie wordt de significantie van een woord gecontempleerd. In wetenschappen van taal nu zijn alle onderzoekers bekend met termen zoals 'fonetiek', 'syntaxis' en 'semantiek'. Maar wat betekent de term 'significantie' in relatie tot woorden? In zijn algemeenheid kan het gezegd worden dat iets wat significant is een doel dient. Dit lijkt bevestigd te worden in de tijdloze wijsheid. Daar wordt niet alleen de wereld van significantie gerelateerd aan atma of de spirituele wil (zoals eerder genoemd), maar ook aan dienst (met zijn tegendeel van opoffering) en doel.74, 75 Dus wat significantie heeft dient een doel. Wat nu significantie heeft significeert. En het kan gezegd worden dat wat het significeert het doel dat het dient betreft. Woorden hebben niet alleen fonetiek, syntaxis, semantiek en significantie maar ook bedoeling. Ze rijzen op vanuit de wereld van symbool doorheen de wereld van betekenis en de wereld van significantie in een wereld van bedoeling.76 Nu kan het gezegd worden dat het het doel van alle woorden is om uitgedrukt te worden op de juiste tijd en plaats.77 Als zodanig heeft ieder woord dezelfde bedoeling dat in zijn uitwerking echter iedere keer verschillend is. Wanneer nu een woord juist uitgedrukt wordt draagt het een significantie. Het is belangrijk hier om te zien dat de bedoeling en de significantie van een woord niet geïnduceerd worden van beneden door kunstmatig opgeblazen semantiek, geslepen toegepaste syntaxis of overdreven uitgedrukte fonetiek. Maar in tegendeel wordt de semantiek van een woord verhoogd, zijn syntaxis harmonieus geconstrueerd en zijn fonetiek krachtig uitgedrukt door de significantie die een woord verkreeg door voorgebracht te worden op de juiste tijd en plaats. Wat etymosofie nu vooral doet is contempleren vanaf de significantie van woorden waardoor ze meer doelmatig uitgedrukt kunnen worden.
Laten we een voorbeeld geven van wat in de vorige paragraaf geëxpliceerd werd. De contemplatie 'Een toegelichte etymologie van 'contemplatie'' (origineel: 'An Elucidated Etymology of 'Contemplation'') is bedoeld om behalve een etymologie ook een etymosofie te zijn. Eerst wordt de abstracte significantie van het woord 'contemplatie' voorontvangen. Deze conceptie wordt omlaag gebracht naar een abstracte betekenis. Die betekenis op de achtergrond houdend wordt dan etymologie gebruikt om van de fonetiek van 'contemplatie' naar een inductie van de tot dan gededuceerde voorontvangen betekenis te werken. Dit wordt eerst gedaan door de fonetiek van 'contemplatie terug naar de Latijnse wortelwoorden 'con' en 'templum' te traceren. Dan worden de betekenissen van deze originelen uitgelegd en teruggebracht naar het woord van vertrek, zijnde 'contemplatie' in dit geval. Aldus komen we van de gevestigde betekenis van "de actie van aanschouwen"79 tot de verrijkte en meer significante betekenis van 'de gezamenlijke actie van de mens en zijn innerlijke goden waarbij de eerste aanschouwt hoe de laatste de elementen beweegt die in de tempel van zijn hart zijn gebracht'.80 Etymologie zou alleen de fonetiek van 'contemplatie' volgen naar 'con' en 'templum' en de gevestigde en expliciete betekenis van 'contemplatie' aanduiden in de betekenis van de voorgaanden. Dit is evident verschillend van etymosofie die start vanuit een voorontvangen abstracte betekenis waardoor etymologie gebruikt en gericht kan worden voor zijn explicatie.
Al het bovenstaande kan een overzicht gegeven worden zoals in figuur 5.
| Significantie | |||
| Etymosofie | ˅ Deductie ˅ |
˄ ˄ |
|
| Semantiek | Etymologie | ||
| ˅ ˅ |
˄ Inductie ˄ |
||
| Syntaxis | |||
| ˅ ˅ |
˄ Inductie ˄ |
||
| Fonetiek | |||
Figuur 5.
Boven zien we het verschil tussen etymosofie en etymologie afgebeeld in een strikte betekenis. Etymosofie doet niets meer dan semantiek van woorden deduceren vanuit hun significantie. En etymologie induceert fonetiek van woorden naar hun syntaxis en deze naar hun semantiek. In een minder strikte betekenis zien we echter hoe de abstracte semantiek doorwerkt naar beneden tot gededuceerde syntaxis en fonetiek waardoor het hele proces van etymologie geleid wordt door etymosofie. En in deze minder strikte betekenis kan het geheel van dit proces beschouwd worden als etymosofie. We zien dit gesymboliseerd in figuur 6 waar etymologie vervat is in etymosofie.
| Etymosofie ˅ |
˄ Etymologie |
|
Figuur 6.
Omwille van duidelijkheid zullen we in deze contemplatie vasthouden aan de strikte betekenis van etymosofie.
Boven hebben we etymologie en etymosofie beschouwd. Dit hebben we gedeeltelijk gedaan door de achtervoegsels 'logie' en 'sofie' los te koppelen en hun oorsprongen, gebruiken en betekenissen te contempleren. Deze achtervoegsels echter komen niet alleen voor in de woorden 'etymologie' en 'etymosofie'. Vooral 'logie' wordt veel gebruikt om een of andere wetenschap te indiceren.81 Hier kunnen we denken aan woorden zoals bijvoorbeeld 'antropologie', 'theologie', 'astrologie', en 'psychologie'. Volgens onze gevonden definities van etymologie kan antropologie dan bijvoorbeeld begrepen worden als de explicatie van de mens (met 'antropo' het Griekse woord voor 'mens' representerend),82 de rationaliteit over de mens of als het onderzoek naar de betekenissen, logica's en expressies van de mens.
Het achtervoegsel 'sofie' nu wordt volgens het woordenboek ook gebruikt om de een of andere wetenschap te indiceren.83 Deze wetenschappen zijn gewoonlijk echter niet gevestigde en academisch erkende wetenschappen van hedendaagse materialistisch georiënteerde tijden. Deze zijn meer wetenschappen bedoeld van het nieuwe spiritualistisch georiënteerde tijdperk.84 Hier kunnen we denken in lijn met ons voorbeeld aan de antroposofie van Rudolf Steiner85 en de theosofie van Helena Petrovna Blavatsky.86 En in lijn met onze gevonden definities van etymosofie kan antroposofie dan bijvoorbeeld begrepen worden als de wijsheid over de mens, de intuïtie over de mens of als de contemplatie van de betekenissen en significanties van de mens. Dus we zien dat de materialistische wetenschappen van hedendaagse tijden van antropologie en theologie hun tegenhanger vinden in de spiritualistische wetenschappen van het nieuwe tijdperk van antroposofie en theosofie. En we kunnen verwachten dat dit uitbreidt. Het gebruik van het woord 'etymosofie' in onze contemplaties is slechts een fragment van die verwachte uitbreiding. We kunnen bijvoorbeeld het rijzen van astrosofie en psychosofie verwachten. Het is niet zeker dat deze wetenschappen van het nieuwe tijdperk deze namen zullen dragen, maar gegeven onze contemplatie tot dusver is het ook zeker niet onwaarschijnlijk.
Onder de paren van logieën en sofieën is er ook een uitzonderlijk paar, namelijk dat van filologie en filosofie. Omdat dit paar speciale aandacht behoeft zal het hier niet aangeraakt worden en overgelaten worden om gecontempleerd te worden in een aparte contemplatie.
In verschillende contemplaties worden de woorden 'etymologie' en 'etymosofie' gebruikt. Om een mogelijke verwarring te verhelderen werd de huidige contemplatie ondernomen. Eerst werd etymologie gecontempleerd, en dit zelf langs etymologische lijnen. Het werd bevonden dat het woord 'etymologie' stamt van het Griekse 'ẻtumología' en dat zoals de laatste bestaat uit het Griekse 'ếtumon' en 'lógos' de eerste bestaat uit 'etymo(n)' en 'logie'. Tegen gevestigde etymologie in werd het voorgesteld om etymologie niet te definiëren als 'de waarheid over (wortel)woorden' maar als 'de explicatie van (wortel)woorden'. In de daaropvolgende paragraaf werd 'lógos' gecontempleerd als de wortel van 'logica', de eerste definiërend als 'de ratio en de logica die expressies van een verborgen idee onderligt en structureert'. Aldus werd etymologie geherdefinieerd als 'de rationaliteit van (wortel)woorden'. Daarna werd onze aandacht verlegd naar etymosofie. Met 'sofie' zijnde geworteld in het Griekse 'sophía' betekenend 'wijsheid' werd etymosofie gedefinieerd als 'de wijsheid van (wortel)woorden'. En waar het achtervoegsel 'logie' gerelateerd werd aan de ratio daar werd het achtervoegsel 'sofie' gerelateerd aan de intuïtie. Dit maakte etymosofie ook begrijpbaar als 'de intuïtie van (wortel)woorden'. De originele Griekse 'lógos' en 'sophía' werden daarna beschouwd in de plaatsen die ze gegeven worden in Platonisme, Aristotelianisme, Gnosticisme en de tijdloze wijsheid. Het werd bevonden dat in Platonisme lógos aan het concreet denken relateert en sophía aan de intuïtie, dat in Aristotelianisme lógos van doen heeft met het fysieke lichaam, dat in Gnosticisme lógos relateert aan de intuïtie en sophía aan het abstract denken en dat in de tijdloze wijsheid lógos relateert aan de eerste of tweede ether van het fysieke lichaam en sophía aan de intuïtie. Vanaf daar werden verdere definities gegeven. Etymologie werd verder gedefinieerd als 'het onderzoek van de betekenis (semantiek), logica (syntaxis) en expressie (fonetiek) van woorden (etymons)' en etymosofie als 'de contemplatie van de significantie en betekenis van woorden'. Deze significantie van woorden werd verder bevonden geworteld te zijn in de bedoeling van woorden. Daarna werd toegelicht dat etymosofie, werkend van boven naar beneden, etymologie kan sturen, werkend van beneden naar boven, maar de laatste niet de eerste. Aldus werden een strikte betekenis en een losse betekenis van etymosofie genoemd. Etymosofie in zijn strikte betekenis wordt apart gehouden van etymologie maar in zijn losse betekenis omvat etymosofie etymologie. Uiteindelijk werden andere logieën en sofieën beschouwd en het werd geconcludeerd dat logieën materialistisch georiënteerde wetenschappen van het hedendaagse tijdperk betreffen en dat sofieën de spiritualistisch georiënteerde wetenschappen van het nieuwe tijdperk betreffen. Aldus kan het volgende overzicht gegeven worden van de verschillen tussen etymologie en etymosofie.
| Etymologie | Etymosofie |
| Logica | Wijsheid |
| Inductie | Deductie |
| Rationaliteit | Intuïtie |
| Onderzoek | Contemplatie |
| Fonetiek / syntaxis / semantiek | Significantie / semantiek |
| Materialistisch | Spiritualistisch |
| Hedendaags | Nieuw |
Figuur 7.
Op basis van figuur 7 kunnen we dan concluderen met de volgende, voor de huidige contemplatie, omvattende definities: 'Etymologie is het hedendaagse materialistisch georiënteerde logische en rationele onderzoek van de geïnduceerde fonetiek, syntaxis en semantiek van woorden, en 'etymosofie is de nieuwe spiritualistisch georiënteerde wijze en intuïtieve contemplatie van de gededuceerde significantie en semantiek van woorden.
| 1. Spiritual Will | Atma |
| 2. Intuition | Buddhi, Love-wisdom, the Christ principle. |
| 3. Higher or abstract Mind | Higher Manas." |
| "1. The personal physical man | body | intelligent form. |
| 2. The ego or Christ | soul | love. |
| 3. The monad | spirit | life or power." |
| "SHAMBALLA | HIERARCHY | HUMANITY |
| Synthesis | Unity | Separation |
| Will | Purpose | Plan |
| Life | Soul | Appearance |
| Spirit | Consciousness | Substance" |
| "Shamballa * |
|
| The Buddha * | * The Christ |
| * The Hierarchy |
|
| * Humanity" |
|