De (menselijke) centra spelen een belangrijke rol in de tijdloze wijsheid omdat door deze veel zevenvoudige concepten aan de mens gerelateerd worden. Het is een enorm en ingewikkeld veld van onderzoek waarvan hier een erg algemene samenvatting zal worden gegeven.
De centra nu zoals genoemd in de tijdloze wijsheid worden in het Hindoeïsme gekend als 'chakra's'. Laat ons deze contemplatie starten met hun opsomming.1
Hindoeïsme | Tijdloze wijsheid |
Sahasrara charka | Hoofdcentrum |
Ajna chakra | Centrum tussen de wenkbrauwen |
Vishuddha chakra | Keelcentrum |
Anahata chakra | Hartcentrum |
Manipura chakra | Zonnevlechtcentrum |
Swadhisthana chakra | Heiligbeencentrum |
Muladhara chakra | Centrum aan de basis van ruggengraat |
Figuur 1.
De namen van de centra zoals gegeven in de tijdloze wijsheid tonen hun corresponderende locatie in het lichaam. En hiermee corresponderen ze ook met de belangrijkste grofstoffelijke klieren van de wetenschap die worden gevonden in de door de namen van de centra beschreven locatie.2
Centrum | Klier |
Hoofdcentrum | Pijnappelklier |
Centrum tussen wenkbrauwen | Hypofyse |
Keelcentrum | Schildklier |
Hartcentrum | Thymusklier |
Zonnevlechtcentrum | Pancreas |
Heiligbeencentrum | Gonaden |
Centrum aan de basis van ruggengraat | Bijnieren |
Figuur 2.
Dat nu de centra corresponderen met de belangrijkste grofstoffelijke klieren betekent niet dat ze identiek zijn. Waar de klieren gevonden worden in het grofstoffelijke lichaam worden de centra gevonden in het etherische lichaam.3 Hier moet het duidelijk gemaakt worden dat zowel het grofstoffelijke lichaam als het etherische lichaam deel uitmaken van het fysieke lichaam als zodanig. Daarbij wordt het etherische lichaam gevonden op de eerste vier subgebieden van het fysieke lichaam (geteld vanaf boven) terwijl het grofstoffelijke lichaam wordt gevonden op de laatste drie subgebieden daarvan.4 Deze grofste drie subgebieden kennen we als gasachtige, vloeibare en vaste staten van materie.5
Fysieke subgebied | Staat | Lichaam | |
Eerste | Eerste ether | Etherisch | Fysiek |
Tweede | Tweede ether | ||
Derde | Derde ether | ||
Vierde | Vierde ether | ||
Vijfde | Gasachtig | Grofstoffelijk | |
Zesde | Vloeibaar | ||
Zevende | Vast |
Figuur 3.
Hoewel het etherische en het grofstoffelijke lichaam vaak apart worden behandeld worden ze beschouwd als één fysiek lichaam waarbij het etherische het grofstoffelijke interpenetreert.6 De grofstoffelijke klieren kunnen dan gezien worden als de externaliseringen van de etherische centra.7
Het etherische lichaam nu bestaat volledig uit lijnen van kracht die bij hun kruispunten de centra vormen.8 Er zijn zeven belangrijke kruisingen en centra en eenentwintig minder belangrijke kruisingen en centra. De zeven belangrijkste zijn al genoemd. Laten we voor de volledigheid de eenentwintig minder belangrijke ook opsommen. Er zijn er twee voor de oren naast de kaakverbindingen, twee net boven de twee borsten, één waar de borstbenen samenkomen nabij de schildklier, twee in de handpalmen, twee in de voetzolen, twee net achter de ogen, twee in verbinding met de gonaden, één naast de lever, één verbonden met de maag, twee verbonden met de milt (in realiteit één centrum vormend), twee aan de achterkant van de knieën, één (krachtig centrum) verbonden met de vaguszenuw niet ver van de thymusklier, en één nabij de zonnevlecht. Er zijn ook negenenveertig minder belangrijke centra.9 Van deze betreft één het alta major-centrum bovenaan de ruggengraag of onder aan de achterkant van het hoofd.10, 11 Dit minder belangrijke centrum correspondeert met de carotisklier.12
Boven werd aangegeven dat het etherische lichaam volledig bestaat uit (kruisende) lijnen van kracht. Deze lijnen worden in Hindoeleringen 'nadi's' genoemd; en zoals de centra of chakra's de klieren van het grofstoffelijke lichaam onderliggen zo onderliggen deze krachtlijnen of nadi's zijn zenuwen.13 Deze etherische kracht, die veeleer de nadi's uitmaakt dan daardoor vervoerd wordt,14 wordt in Hindoeleringen 'prana' genoemd.15 Deze prana wordt ook genoemd als 'vitale kracht' en 'vitale energie',16, 17 en voor het etherisch lichaam wordt dan ook de corresponderende naam van 'vitaal lichaam' gebruikt.18
Dus we hebben in principe prana als vitale kracht die de nadi's of krachtlijnen constitueert, die het etherisch of vitaal lichaam constitueren en waar ze kruisen zijn centra.
Nu wordt het als een wet en een regel beschouwd dat energie het denken volgt,19 en het is dan het bewustzijnstype van de mens die de vitalisering of devitalisering van deze centra bepaalt. Op deze manier corresponderen de zeven centra met de zeven bewustzijnsgebieden. Uiteindelijk moeten immers de gebieden beschouwd worden als bewustzijnsstaten.20, 21
Centrum | (Sub)gebied | Kwaliteit |
Hoofdcentrum | Monadisch | Heilige wil |
Centrum tussen wenkbrauwen | Atmisch | Organisatie, richting |
Keelcentrum | Mentaal | Creativiteit |
Hartcentrum | Buddhisch | Liefde-wijsheid, groepsliefde |
Zonnevlechtcentrum | Astraal | Emotie, begeerte |
Heiligbeencentrum | Etherisch | Reproductie |
Centrum aan de basis van ruggengraat | Fysiek | Harmonie, eenheid door conflict |
Figuur 4.
Boven werd aangegeven dat de status van de centra wordt bepaald door het bewustzijnstype, en het kan gezegd worden dat het bewustzijnstype op zijn beurt wordt bepaald door het punt van evolutie van een mens en zijn straaltype.22, 23 De centra hebben dus ook een correspondentie met de stralen en de punten van evolutie.24, 25
Centrum | Straal | Doel van evolutie | |
Hoofdcentrum | 1 | 1 | Ingewijde |
Centrum tussen wenkbrauwen | 4 | 7 | Discipel |
Keelcentrum | 3 | 5 | Aspirant |
Hartcentrum | 2 | 2 | Aspirant |
Zonnevlechtcentrum | 6 | 6 | Onontwikkeld |
Heiligbeencentrum | 5 | 3 | Onontwikkeld |
Centrum aan de basis van ruggengraat | 7 | 4 | Onontwikkeld |
Figuur 5.
Neem er notie van dat in bovenstaande figuur de relatie tussen de centra en de evolutiedoelen worden genoemd en niet de bereikte evolutiestatus. Ook worden in verschillende secties van de tijdloze wijsheid verschillende straalrelaties met de centra geïndiceerd. Dit verschil zal afhankelijk zijn van de context en bovenstaand overzicht toont de algemene relaties waar geen verdere context voor interpretatie wordt gegeven. Het is slechts een algemeen overzicht dat lijnen van minste (en meeste) weerstand kan indiceren. Het indiceert bijvoorbeeld dat het voor een tweedestraals aspirant gemakkelijker zal zijn om het hartcentrum te doen ontwaken dan voor een derdestraals onontwikkeld mens. Tegelijkertijd moet worden bedacht dat ieder mens een uniek geval is met een unieke set van ontwaakte en onontwaakte centra.
Hier hebben we gevonden hoe het bewustzijn het fysieke lichaam conditioneert via de centra van het etherische lichaam. Een onontwikkeld mens die vooral gefocust is op het astrale gebied (het gebied van emotie)26 zal het zonnevlechtcentrum belevendigen, welk op zijn beurt de pancreas tot vergrote activiteit zal brengen, wat opnieuw de kwaliteit van het fysieke lichaam zal conditioneren.
Boven werd de evolutie van het bewustzijn van de mens in relatie gebracht met het ontwaken van de centra. Bepaalde bereiktheden van bewustzijn corresponderen met bepaalde centra-ontwakingen. In dit proces worden energieën van bepaalde centra overgebracht naar bepaalde andere centra, en op deze manier zijn bepaalde centra ook aan elkaar gerelateerd. De energie van het heiligbeencentrum wordt overgebracht naar het keelcentrum, dat van het zonnevlechtcentrum naar het hartcentrum, dat van het centrum aan de basis van de ruggengraat naar het hoofdcentrum, dat van de vijf laagste centra naar het centrum tussen de wenkbrauwen en dat van de laagste zes centra naar het hoofdcentrum. Dit wordt 'transmutatie' genoemd. Vanuit die getransmuteerde staat vindt er dan ook een neerwaartse stroming plaats van energieën welke 'transformatie' wordt genoemd. De energieën van het hoofd worden via het keelcentrum naar het heiligbeencentrum gedirigeerd en via het hartcentrum naar het zonnevlechtcentrum. Wanneer de energieën van het hoofdcentrum via het centrum aan de basis van de ruggengraat naar het centrum tussen de wenkbrauwen stroomt wordt dit 'transfiguratie' genoemd.27 Deze ontwaking van de centra is nauw verbonden met het doen oprijzen van het zogenaamde kundalinivuur,28 wat het vuur van materie betreft in het centrum aan de basis van de ruggengraat.29, 30
Nu gebeurt bovengenoemde overdracht van energie naar de hogere centra en hun corresponderende ontwaking vanzelf wanneer in de loop der evolutie en via spirituele disciplines als studie, meditatie en dienstbaarheid het bewustzijn op de hogere gebieden wordt ontwikkeld. Het is echter ook mogelijk om onnatuurlijk de centra te doen ontwaken via ademhalingsoefeningen en concentratie op hun corresponderende locatie in het fysieke lichaam. De tijdloze wijsheid ontraadt sterk dit voortijdige doen ontwaken van de centra en adviseert hun natuurlijke ontwaking.31
De centra worden gescheiden door beschermende webben, bestaande uit gasachtige en etherische substantie of pranische energieën. In de loop der evolutie zullen deze beschermende webben en hun functie op natuurlijke wijze worden weggebrand, echter wanneer de ontwaking van de centra en het doen oprijzen van het kundalinivuur geforceerd worden kan een voortijdige vernietiging van deze webben plaatsvinden, resulterend in zenuwproblemen, ontsteking van de weefsels, ruggengraatziekte en hersenproblemen.32, 33 Echter het etherische lichaam als geheel vormt zelf ook een web,34 en als zo'n web scheidt het het fysieke lichaam van het astrale lichaam.35 Wanneer dit web dan doorprikt wordt via het ontwaken van de centra en het doen oprijzen van het kundalinivuur, komt de mens open voor indrukken uit de astrale wereld. En hier ligt een ander gevaar in het voortijdig doen ontwaken van de centra en het doen rijzen van de kundalini. Want dan kan een mens onderhavig worden aan astrale indrukken waarvoor hij nog niet klaar is.36, 37 Concentratie op de centra tussen de wenkbrauwen en het hartcentrum wordt als veilig beschouwd,38 maar in zijn algemeenheid wordt een focus op de hogere kwaliteiten in plaats van op de centra geadviseert.
Moge aldus onze centra veilig ontwaakt worden.
"6. Prana | 2. Vital force." |