Arvindus

Contemplaties

De kluizenaar en de kloosterling

  • Titel: Contemplaties, De kluizenaar en de kloosterling.
  • Auteur: Arvindus.
  • Uitgever: Arvindus.
  • Auteursrecht: Arvindus, 2023, alle rechten voorbehouden.
  • Index: 202301211.
  • Editie: html, eerste editie.

§

In de Engelstalige contemplatie ''Case Closed'' werden 'close', 'closed' en 'closet' herleid tot het Latijnse 'clausum', 'chest' tot het Griekse 'kiste', 'case' tot het Latijnse 'capsa' en 'cage' tot het Latijnse 'cavea'.1 Vanwege hun overeenkomstige fonetiek en semantiek werd geopperd dat zij wel eens een gezamenlijke, mogelijk Indo-Europese, wortel zouden kunnen hebben. Bij deze gedachte is het opvallend dat het vooral de klanken 'k' en 's' met een bemiddelende klinker zijn die overeenkomen, wat een wortelwoord als 'ks' doet vermoeden. Dit, mogelijk Indo-Europese, woord zou dan duidelijk ook de wortel kunnen zijn van het Nederlandse fonetisch en semantisch overeenstemmende 'kas', maar ook van woorden als 'kast' (ook een vertaling van 'closet'), 'kist' (ook een vertaling van 'chest' en 'case') en 'kooi' (ook een vertaling van 'cage').2 Het Nederlandse en Engelse 'capsule' met als directe Latijnse bron 'capsa' kan ook nog toegevoegd worden.

Een speciale aandacht verdient hier het Latijnse woord 'clausum' dat de meer directe wortel geacht werd te zijn van het Engelse 'close'. 'Close' duidt zowel een geslotenheid als een nabijheid aan, en deze tweevoudigheid vinden we terug in de Nederlandse vertaling voor 'close', die 'dicht' betreft.3 Een 'closing off' betreft een dicht maken en een 'closing in' betreft een dichtbij komen. Omdat 'close' en zijn fonetisch niet aanverwante vertaling 'dicht' allebei zowel een geslotenheid als een nabijheid aanduiden kunnen hierin wederkerige archetypen ontwaard worden. Geslotenheid en nabijheid zijn archetypisch wederkerig, zo werd in de boven genoemde contemplatie beschouwd.

In de Engelstalige contemplatie '''Case Closed'' Supplemented' werden vervolgens voorgenoemde archetypen aangeduid in de contemplatieve activiteiten van yogi's en mystici.4 Zij dichten de openingen naar de wereld om dichtbij zichzelf te komen. Maar nu heeft het Latijnse woord 'clausum' in aanverwante varianten ook scheuten in de Nederlandse woorden 'kluis', 'kluizenaar', 'klooster' en 'kloosterling'.5 En de yogi, de mysticus, die zich dichtmaakt voor de wereld en dichtbij zichzelf komt, is dus in etymosofische zin de kluizenaar en de kloosterling. Etymosofisch is een kluizenaar eigenlijk een closenaar en een kloosterling eigenlijk een closeterling. En verder doorvertaald naar het Nederlands is een kluizenaar dan een dichtenaar en een kloosterling een dichterling.

Moge we dan allemaal zulke closenaren en closeterlingen, dichtenaren en dichterlingen, worden.

Bibliografie